اين درحالي است كه اين روزها انتقال آب خزر به سمنان در راس موضوعات مرتبط با آب قرار گرفته؛ طرحي كه مدت‌هاست نخبگان حوزه آب، محيط‌زيست و منابع طبيعي كشور نسبت به پيامدهاي فاجعه‌بار آن هشدار مي‌دهند.
محسن سليماني روزبهاني در حالي از توقف تخريب درياچه اروميه خبر مي‌دهد كه بارش‌هاي مطلوب سهم قابل توجهي در ايجاد وضعيت موجود داشته اما آنچه مسلم است توقف روند تخريب درياچه زماني مي‌تواند كارساز باشد كه راهكارهاي مصوب احياي درياچه، اجرا شود. براين اساس، ضروري است مسئولان ستاد احياي درياچه، وضعيت روبه بهبود درياچه (ناشي از بارش‌ها) را مغتنم شمرده و تلاش خود را صرف اجرايي شدن طرح‌هاي مصوب به‌ويژه «نقشه راه احياي درياچه» كنند.
- ضرورت انتشار گزارش كار دستگاه‌ها
اجراي نقشه راه احياي درياچه اروميه كه ذيل 6 بسته كلي تدوين شده مي‌تواند دستيابي به احيا را گام به گام تسهيل كند؛ به شرط آنكه دستگاه‌ها ونهادها به وظايفي كه هيأت وزيران برعهده آنها گذاشته و ملزم به اجراي آن هستند اقدام كنند. درعين حال، ضروري است ستاد احياي درياچه، همزمان با پيگيري مصوبات مورد نظر به‌منظور شفاف‌سازي، گزارش عملكرد دستگاه‌ها را به‌طور منظم منتشر كند تا مشخص شود كه كدام دستگاه يا نهاد به وظايف خود عمل كرده و كدام دستگاه يا نهاد اهمال كرده است.
در نخستين گام انتظار مي‌رود ستاد احيا اعلام كند كه وزارت نيرو تاكنون چه اقدامي براي «كاهش 40درصدي حقابه آب‌هاي سطحي و زيرزميني از طريق خريد» انجام داده است. اين راهكار نخستين بند از بسته نخست نقشه راه احياي درياچه است كه تحت عنوان «كنترل و كاهش مصرف آب در بخش كشاورزي» تعريف شده است. نكته در خور تامل اينكه وزارت نيرو طي 2سال ملزم به اجراي اين طرح يعني كاهش 40درصدي حقابه آب‌هاي سطحي و زيرزميني است و اين زمان از تاريخ 8 تيرماه 93 (زمان تصويب و ابلاغ از سوي رئيس‌جمهور) آغاز شده و 8 تيرماه سال‌جاري به پايان مي‌رسد. «كنترل و كاهش برداشت از منابع آب سطحي و زيرزميني حوضه» عنوان دومين بسته كلي از 6 بسته نقشه راه است كه مشخص نيست چه وضعيتي دارد؟
«جلوگيري از برداشت غيرمجاز آب از آب‌هاي سطحي» و «توقف كليه طرح‌هاي سدسازي در دست مطالعه و اجرايي وطرح‌هاي شبكه‌هاي آبياري و آبرساني پايين دست در حوضه آبريز درياچه اروميه، ذخيره و رهاسازي آب درسد شهيد مدني منحصرا براي درياچه اروميه»، «ساماندهي چاه‌هاي حوضه آبريز درياچه اروميه و نصب كنتورهاي هوشمند و حجمي جهت كنترل برداشت در راستاي افزايش ميزان جريان ورودي از رودخانه‌ها به درياچه» و «انجام هماهنگي لازم با قوه‌قضاييه در راستاي تسهيل و تسريع در اجراي قانون تعيين تكليف چاه‌هاي فاقد پروانه به‌ويژه چاه‌هاي اثرگذاربرآب‌هاي سطحي» از تعهداتي است كه ذيل بند 2 نقشه راه احيا تعريف شده و وزارت نيرو ملزم به اجراي آن است اما مشخص نيست كه تاكنون چه تعداد از بيش از 40هزار چاه غيرمجاز در حوضه آبريز درياچه پلمب شده است. پنجمين بند نقشه راه احياي درياچه اروميه كه «تسهيل و افزايش حجم آب ورودي به درياچه از طريق اقدامات فيزيكي وسازه‌اي» عنوان گرفته و شامل «انتقال آب رودخانه‌ها به پيكره آبي درياچه» و «انتقال آب به جزاير و تالاب‌هاي حاشيه درياچه اروميه از سد حسنلو و بازگشايي مسير آبراهه‌هاي ورودي به تالاب‌هاي جنوبي» نيز از تعهداتي است كه گزارش شفافي از اقدامات اجرايي مرتبط با آن در دست نيست.
آخرين بند نقشه راه احياي درياچه اروميه«تأمين آب براي درياچه ازمنابع جديد» عنوان گرفته است. براساس اين بند، «تأمين اعتبار مورد نياز و تسريع درانتقال آب طرح انتقال آب از رودخانه زاب به حوضه آبريز درياچه اروميه و انتقال پساب تصفيه‌خانه‌هاي حوضه آبريز درياچه اروميه به درياچه» و «تسريع در اجراي طرح انتقال آب از رودخانه ارس در محدوده آذربايجان غربي منحصرا براي درياچه اروميه براساس مصوبه تخصيص وزارت نيرو» ازجمله راهكارهايي است كه بايد مسئولان و دستگاه‌هاي متولي توضيح دهند تاكنون چه اقداماتي در اين زمينه صورت داده‌اند. به‌ويژه از وزارت نيرو انتظار مي‌رود به جاي دنبال كردن طرح انتقال آب خزر به سمنان ضمن به‌دست دادن بيلان كار مشخص از اقداماتي كه تاكنون درزمينه احياي درياچه انجام داده‌است به تعهدات زمين‌مانده خود در قبال درياچه اروميه عمل كند.
نظر شما